Khi tìm kiếm một chuyên gia để phỏng vấn cho chủ đề về sức khỏe tình dục dưới góc nhìn của phụ nữ, người viết đã rất trăn trở khi không biết ai sẽ là một người phù hợp. Một bác sĩ sản phụ khoa ư? Hay một phòng khám/bệnh viện về sản phụ khoa? Người đó dĩ nhiên phải có kiến thức đủ sâu về sức khỏe sinh sản và sức khỏe tình dục, nhưng đồng thời, quan trọng không kém, phải làm việc trong môi trường tiếp xúc nhiều với những trăn trở của phụ nữ, là người mà phụ nữ tìm đến không phải chỉ khi có bệnh, là người có thể đưa ra những đánh giá về thay đổi trong mối quan tâm của phụ nữ trong thời gian qua. Cuối cùng người viết nghĩ đến SexEdu By Trang, nền tảng đa kênh chuyên cung cấp những kiến thức về giới tính và tình dục khá nổi tiếng trong giới trẻ với kênh YouTube với hơn 300 video và 291.000 người theo dõi, đồng thời có 40.000 người theo dõi trên Instagram. Khi người viết liên hệ, Trang, người đứng đầu kênh Sex Edu By Trang, đã nhiệt tình nhận lời, và cung cấp thật nhiều thông tin quý giá cho bài viết này. Dưới dây là cuộc trò chuyện của NOI với Trang xoay quanh vấn đề sức khỏe tình dục và phụ nữ.
Chào Trang, hiện tại Trang nhận thấy khán giả/độc giả của SexEdu By Trang đang nằm trong khoảng độ tuổi nào?
Khoảng độ tuổi khán giả của em khá là dài, em nhận thấy tùy theo mỗi platform và mỗi series thì sẽ có một đối tượng riêng. Chẳng hạn trên Instagram các bạn sẽ tầm dưới 30 tuổi, cao nhất là từ 16-25 tuổi, và nữ sẽ xem nhiều hơn nam. Ngược lại, trên YouTube, mặc dù tỉ lệ nữ đã tăng cao hơn so với những năm trước nhưng cũng chỉ chiếm khoảng 30%, thậm chí năm đầu tiên chỉ có 10%.
Đối với các khán giả nữ của SexEdu by Trang thì họ quan tâm điều gì nhất?
Các bạn nữ ở Việt Nam đầu tiên và tiên quyết thì sẽ quan tâm đến việc làm sao để tránh thai, đó là độ tuổi dưới 25. Đối với các bạn độ tuổi này em thường xuyên giải quyết những câu hỏi như “Chị ơi em lỡ bị bể bao rồi giờ em làm thế nào?”, hay “Em đã uống thuốc tránh thai khẩn cấp rồi em có sao không chị?”, đó là những câu hỏi vô cùng phổ biến. Về STI (nhiễm trùng lây qua đường tình dục) dạo gần đây các bạn có vẻ quan tâm hơn một chút nhưng thật sự STI vẫn là một mối quan tâm rất là nhỏ và em thấy chưa được để tâm đúng mức. Sau đó là những băn khoăn về cơ thể của mình. Ví dụ như khi các bạn còn nhỏ các bạn coi phim, xem porn, xem những hình ảnh nhạy cảm ở trên mạng, thì các bạn nghĩ rằng mình không được bình thường và không được đẹp. Tại vì các bạn tưởng tiêu chuẩn của cái đẹp là những comment trên porn, tưởng là đa số mọi người sẽ thấy vậy là đẹp. Rồi đến khoảng tầm lớn hơn một chút, chẳng hạn lấy mốc là từ 22 tuổi trở đi, thì mọi người sẽ quan tâm thêm về kỹ năng và kỹ thuật khi quan hệ tình dục. Ở phần này lại chia thành hai hành vi khác nhau: các bạn trẻ hơn thì cần làm sao để có nhiều kỹ năng, đối với các bạn ấy đó chính là tạo giá trị bản thân; còn với các bạn lớn hơn một xíu ví dụ như tầm 28 tuổi trở đi, thì các bạn muốn học sex tips để làm hài lòng người đàn ông của mình. Đặc biệt với những bạn đã lấy chồng rồi thì mối quan tâm của họ là làm sao để chồng vui, làm sao để giữ chân chồng. Ngoài ra, em cũng có những chị khán giả sinh năm 75, đến tuổi đó họ lại tìm kiếm những trải nghiệm mới, bởi vì khi trẻ họ cảm thấy mình chưa có nhiều trải nghiệm. Đó là lý do vì sao em nói ở mỗi độ tuổi em có một platform riêng và mỗi độ tuổi sẽ có những câu hỏi rất đặc thù nữa. Nhưng tựu chung lại, về mặt tổng quát mà nói, đối với khán giả nữ nói chung thì những câu hỏi xoay quanh vấn đề tránh thai vẫn là nhiều nhất.
Theo Trang đâu là rào cản cho phụ nữ và bạn gái ở Việt Nam trong việc tìm hiểu các kiến thức về sức khỏe tình dục?
Thứ nhất đó là sự phán xét của xã hội, trong đó phải kể đến tôn giáo. Ngoài ra trong văn hóa phương Đông cũng không coi sex là một thứ gì đẹp đẽ. Trên các phương tiện truyền thông người ta luôn luôn đưa ra những cái xấu xa về sex mà không đưa thông tin đầy đủ, dẫn đến các bạn trẻ luôn suy nghĩ sex là cái gì đó rất đáng sợ và cấm kị. Tiếp theo, đối với các bạn nữ còn có thêm rào cản nữa đó là chuyện quấy rối tình dục trên mạng xã hội. Chỉ cần đơn giản là khi các bạn nữ nhìn thấy những comment của các bạn nam bình luận về một bạn nữ khác thì họ cũng rất sợ, sợ mình bị nói giống như vậy. Rồi gần đây có việc truyền tay nhau file 31G chứa rất rất nhiều hình ảnh và video của các bạn nữ kèm tên tuổi của họ. Chỉ cần như thế thôi đã làm cho phụ nữ quan ngại cực kỳ khi họ làm bất cứ cái gì liên quan đến sex. Em giả sử ở nước ngoài người ta nói là “You are so horny” thì đối với phụ nữ đó có thể là một lời khen, sexy, gợi tình, nhưng ở Việt Nam nếu bạn nữ nghe một câu như vậy là các bạn chạy tám thước, đó là một sự phán xét rất lớn. Đó là sơ sơ những rào cản để các bạn nữ có thể tìm hiểu về sex một cách đường đường chính chính.
Đánh giá của Trang về hiểu biết của các bạn nữ về sex như thế nào?
Em không cho rằng hiểu biết của các bạn nữ là thấp, thật ra các bạn đọc rất là nhiều, nhưng không có ai giúp các bạn gom các thông tin đó lại và xác thực chúng, và cũng không có nhiều nơi với kiến thức đúng, không định kiến và kỳ thị, để các bạn có thể tìm hiểu. Cộng đồng của em đang là nơi cung cấp kiến thức cho rất nhiều bạn, nhưng con số đó vẫn chỉ là một phần rất nhỏ của dân số Việt Nam. Vì vậy các bạn vẫn còn rất nhiều lo sợ và không biết tìm kiếm nguồn thông tin đó ở đâu.
Kể từ khi bắt đầu kênh tới nay Trang có nhận thấy thay đổi nào trong hiểu biết của khán giả nói chung và các khán giả nữ nói riêng?
Có thay đổi chị, em có nhận thấy nhận thức có thay đổi đi lên đó. Vì ngày trước những câu hỏi em gặp nó ngớ ngẩn hơn rất là nhiều. Giả sử như “Chị ơi em uống tinh trùng rồi liệu em có bầu không?”. Ngày trước những câu như vậy em gặp thường xuyên luôn nhưng bây giờ em không còn nghe quá nhiều nữa. Bên cạnh đó, ngày trước các bạn gần như không quan tâm mấy đến STI, bây giờ các bạn đã quan tâm hơn rồi.
Ngày xưa các bạn nữ cũng còn ngại nói về bao cao su, ngày nay sau khi em nói ra rả nhiều năm “sống hiện đại không ngại bao cao su”, rồi “dù trai hay gái cũng nên có bao cao su trong người để bảo vệ mình” thì giờ đây trong những buổi offline em đã nhận thấy các bạn đã nghiêm túc về việc bao cao su là công cụ rất quan trọng để bảo vệ các bạn. Ngày nay các bạn đã biết cảm thấy có lỗi khi quan hệ không dùng bao, ngày xưa là không có cái này. Các bạn nữ bây giờ khi quan hệ sẽ yêu cầu bạn trai đeo bao. Trước đây nếu bạn nam nói rằng “Anh không muốn đeo bao” là nhiều bạn nữ cũng chịu luôn, nhưng ngày nay có nhiều bạn dám đứng lên, theo kiểu là anh không đeo bao thì em đi về, em không cần.
Tiếp theo em nhận thấy mọi người bắt đầu có nhận thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản của mình. Ở đây em chỉ nói là có nhận thức chứ chưa nói là có hành động. Em nghĩ là sẽ mất thêm vài năm nữa để mọi người xây dựng được một routine để chăm sóc cho bản thân. Hiện tại đối với sex các bạn không có một routine gì, các bạn chỉ nghĩ làm sao để có bầu hoặc không có bầu, bị STI thì đi chữa ở đâu. Vì thế trong tương lai em hi vọng là xây dựng được quy trình chăm sóc sức khỏe sinh sản cho các bạn, chẳng hạn đi kiểm tra bộ phận sinh dục định kỳ đối với những người đã có quan hệ tình dục. Hiện tại là các bạn mới dừng lại ở việc biết là có cái đó thôi chứ các bạn chưa thực sự làm.
Cảm ơn Trang rất nhiều. Hi vọng trong tương lai NOI sẽ có thêm nhiều hợp tác với SexEdu by Trang để mang lại nhiều thông tin đúng và dễ tiếp cận về sức khỏe tình dục và sức khỏe sinh sản cho phụ nữ.
