NOI kết hợp với Ngân hàng số TNEX mang đến cho bạn những bài viết về kinh nghiệm quản lý tài chính cá nhân để khám phá cách chúng ta có thể điều hướng tình yêu và tiền bạc.
1. Tiền anh, tiền tôi
Trước khi cưới mình cũng dành thời gian nghiên cứu xem cách tối ưu nhất để quản lý tiền nong của vợ chồng, nhất là vợ chồng trẻ mới cưới (chưa chung sống cùng ai bao giờ, chưa có con, nhiều khoản cần tiết kiệm) như thế nào. Các câu hỏi là có nên lập tài khoản chung hay không, nếu lập thì ai giữ, chi tiêu khoản riêng thế nào, nếu không lập thì chi tiêu các khoản chung thế nào. Có phương án là đổ hết thu nhập vào một tài khoản chung, một tháng phát cho mỗi người một khoản X nhất định để tiêu riêng. Tuy nhiên cũng không ổn vì vợ chồng mình có nhu cầu chi tiêu khác nhau và lương cũng khác nhau, mà phát một mức bằng nhau e không ổn. Cuối cùng khi vợ chồng bắt đầu sống chung, phương án lại đến một cách rất tự nhiên. Cơ bản đó là:
LẬP MỘT TÀI KHOẢN CHUNG, MỖI THÁNG TIỀN LƯƠNG NỘP VÀO THEO %, ĐƯỢC GIỮ PHẦN CÒN LẠI ĐỂ TIÊU RIÊNG
Cụ thể:
- Tạo một tài khoản tại ngân hàng, đó có thể là ngân hàng hiện tại của hai người hoặc một ngân hàng mới, đối với bọn mình thì tài khoản chung làm luôn ở ngân hàng mà bọn mình vay mua nhà trả góp. Mở tài khoản ở ngân hàng đang được trả lương thì tiện hơn,nhưng hình như một số ngân hàng không cho phép một người có hai tài khoản.
- Một người đứng ra mở tài khoản, người kia đăng ký làm thẻ phụ (có thể quẹt thẻ, rút tiền tại ATM, nhưng không làm được các thao tác khác). Theo mình biết hiện tại ở VN không có hình thức đồng sở hữu tài khoản, hoặc ít nhất là mấy ngân hàng mình hỏi đều không có. Làm thẻ phụ sẽ giúp cho việc chi tiêu được linh hoạt hơn, cả hai đều có thể tiêu tiền mà không nhất thiết phải có sự có mặt của người kia hoặc phải trao đổi thẻ qua lại.
- Hàng tháng nộp tiền vào tài khoản chung theo phần trăm lương. Mỗi tháng bọn mình sẽ quy định tháng này nộp bao nhiêu vào tài khoản chung, dao động khoảng từ 70 – 90%, phần còn lại bọn mình được tiêu cho các nhu cầu riêng. Việc nộp theo % này mình thấy là công bằng nhất, vì lương không phải bằng nhau, bắt nộp cố định một khoản sẽ khó cho người lương thấp hơn. Hoặc nộp hết rồi phát cố định một khoản để tiêu riêng cũng không ổn, vì sẽ không có động lực để cố gắng kiếm nhiều tiền hơn. Vì vậy bọn mình quyết định nộp theo %, người làm nhiều hơn thì vẫn được giữ phần nhiều hơn để tiêu. Ai cũng vui vẻ.
- Quy định mức nộp theo nhu cầu chi tiêu của tháng. Các tháng mà cần chi tiêu chung lớn, mức % nộp vào sẽ cao hơn. Các tháng từng thành viên có nhu cầu chi tiêu riêng một khoản lớn nào đó, cũng có thể giảm mức này.
- Khoản nào chung, khoản nào riêng? Tất cả các chi tiêu mà hai người đều hưởng lợi đều là khoản chung: ăn uống, mua sắm cho nhà cửa, chi tiêu cho gia đình hai bên, chi tiêu cho thú cưng, du lịch, các hoạt động thể thao cả hai cùng tham gia v…v… Mình mua quần áo, son phấn, đi spa, đi gội đầu thì mình tự trả. Chồng mua điện thoại, đi đánh cầu lông, đá bóng thì chồng tự trả. Thỉnh thoảng có những khoản chi lớn như chồng mua bộ suit chẳng hạn, quỹ chung có thể hỗ trợ, nhưng đó là tùy từng trường hợp.
2. Quản lý chi tiêu
Đó là việc chia tiền. Còn việc quản lý chi tiêu hàng tháng thế nào? Bọn mình dùng app để quản lý tiền. Tạo một shared wallet chia sẻ giữa hai tài khoản, quỹ chung tiêu gì thì chồng và vợ đều có thể tự nhập vào. Chi tiêu gì cũng phải nhập thì mới có ý nghĩa. Rất may là cả hai bọn mình đều không ngại việc này, cho dù vài trăm đồng thì cũng phải nhập, bởi vì nếu không nhập đủ cuối tháng so số tiền trong app và số tiền thực tế sẽ không khớp nhau. Thật ra việc không khớp nhau là gần như không thể tránh khỏi, vì có cả tiêu tiền mặt lẫn tiêu thẻ, chưa kể thẻ tín dụng. Cuối mỗi tháng bọn mình ngồi lại với nhau để cân đối khoản lệch đó, cố nhớ xem đã tiêu gì mà quên ghi vào app, nếu không nhớ được thì coi như là mất một khoản tiền (write off). Đó cũng là lúc để xem lại mỗi tháng đã tiêu những gì, ăn uống nhiều quá thì tháng sau giảm bớt lại chẳng hạn.
3. Tiết kiệm
Phần này với vợ chồng trẻ cũng rất quan trọng. Tiết kiệm để mua nhà, mua xe (nếu muốn), để sinh con, nuôi con, để biếu gia đình hai bên, để phòng bất trắc, để đi du lịch. Chưa có con thì lại càng phải tiết kiệm vì có con rồi chắc có đồng nào sẽ tiêu hết đồng đấy mất. Bọn mình cũng cố gắng để dành ra một phần nhỏ để cho vào quỹ tiết kiệm. Các ngân hàng có loại tài khoản mà bạn có thể nộp tiền vào hàng tháng, và đến cuối kỳ (2 năm chẳng hạn) rút ra, tận hưởng lãi suất kép sau mỗi chu kỳ nộp tiền, nên là phương án rất có lợi để tiết kiệm lâu dài. Ngoài ra mình thấy mua bảo hiểm cũng là một phương án hay, cũng là cách để ép mình tiết kiệm. Chọn gói bảo hiểm nhân thọ (kèm hoặc không kèm bảo hiểm sức khỏe) phù hợp với bạn, và nộp tiền hàng năm. Sau này nếu không có bất trắc gì xảy ra thì bạn nhận được số tiền đó cộng với lãi. Mình đang tham gia một bảo hiểm nhân thọ kiêm sức khoẻ, mức đóng tiền hàng năm không quá cao, phù hợp với khả năng của mình, hàng tháng mình dành ra một số tiền để cuối năm nộp bảo hiểm, sau 12 năm mình có thể rút ra sử dụng số tiền đó đầu tư hoặc để dành cho con chẳng hạn.
